კატალოგი

 შეკუმშული ჰაერი ეს არის ენერგია ისევე, როგორც მაგალითად ელექტრო ენერგია, თუმცა გაცილებით ძვირადღირებული. ჰაერის კომპრესორის მუშაობის პროცესში ელექტრო ენერგია გარდაიქმნება მექანიკურ ენერგიად, რომლის შედეგადაც დანაკაგი სითბური ენერგიის სახით ძალიან მაღალია. კერძოდ 85% ენერგიისა იკარგება სითბური ენერგიის სახით. 

    ამიტომ ძალზედ მნიშვნელოვანია, რომ შეკუმშული ჰაერი გამოყენებულ იქნას მაქსიმალურად ეფექტიანად. ამისათვის გასათვალისწინებელია არაერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორი, რომელსაც ქვემოთ ჩამოვთვლით. 

 

    ჩვენი სპეციალისტები ფლობენ შესაბამის ცოდნას და ტექნოლოგიებს იმისათვის რომ მოხდეს ყველა იმ ფაქტორის დადგენა და აღმოფხვრა რაც შეკუმშული ჰაერის არაენეგოეფექტურ გამოყენებას განაპირობებს. თავის მხრივ ეს დაგაზოგინებთ მნიშვნელოვან თანხებს. გარდა ამისა აუდიტი დაგეხმარებათ სწორად შეაფასოთ შეკუმშული ჰაერის მოხმარება და ხარისხი, რაც თავის მხრივ დაგეხმარებათ იმ ტიპის და სიმძლავრის სტექნიკის შეძენაში რაც თვენი საქმიანობისთვის ოპტიმალური იქნება.

 

1. გაჟონვების აღმოჩენა და აღმოფხვრა 

 

მრავალი კვლევების თანახმად საწარმოებში გამომუშავებული შეკუმშული ჰაერის 20-30% იკარგება მხოლოდ ჟონვების შედეგად. თუმცა როგორც წესი მომხმარებლები ამის შესახებ არ არიან ინფორმირებულნი, რადგან ერთი შეხედვით უმნიშვნელო ჟონვა საკმაოდ მნიშვნელოვანია ფინანსური დანახარჯების თვალსაზრისით. ეს საკმაოდ დიდი დანაკარგია. იმისათვის, რომ გავზომოთ თუ რა ეფექტი შეიძლება ჰქონდეს ასეთ დანაკარგს წლიურ ბიუჯეტზე მოვიყვანოთ მაგალითი:

ავიღოთ საწარმო სადაც  დამონტაჟებულია 75 კილოვატი სიმძლავრის ჰაერის კომრესორი და მისი დატვირთვა დღეღამის განმავლობაში შეადგენს 60% ანუ დაახლოებით 15 საათს. წლის განმავლობაში ასეთი კომრესორის ჯამური დატვირთვა იქნება 5500 საათი. გამომდინარე იქიდან რომ კომპრესორი როგორც წესი მუშაობს დატვირთვის და უქმი სვლის რეჟიმებში, შეგვიძლია ვივიარაუდოთ რომ საშუალოდ ერთ საათში მის მიერ მოხმარებული ელექტრო ენერგია შეადგენს 70 კილოვატს რაც წლის განმავლობაში შეადგენს 385 000 კილოვატს. თუ გავაკეთებს დაშვებას რომ მოხმარებული ენერგიის 25% დაიხარჯა მხოლოდ და მხოლოდ გაჟონვების დადასაკომენსირებლად, მივიღებთ რომ წლის განმავლობაში 96000 კილოვატი ელექტრო ენერგია გაიხარჯა ფუჭად. მისი ღირებულება კი საქართველოში მოქმედი ტარიფებით დაახლოებით 20 000 ლარს შეადგენს.

 

 

თუმცა გასათვალიწინებელია რომ გაჟონვის გამოვლენა საკმაოდ რთული ამოცანაა. როგორც წესი საწარმოებში ათობით და ასობით კვანძია საიდანაც შეიძლება შეკუმშული ჰაერი ჟონავდეს. იმის გათვლისწინებით რომ საწარმოებში ხმაურიანი გარემოა და ასევე კვანძების გარკვეული რაოდენობა ადამიანისთვის შეიძლება მიუდგომელი აღმოჩნდეს, გაჟონვების სრულად გამოვლენა შეუძლებელია. ასეთ დროს იმისათვის რომ სრულად გამოვლინდეს და აღმოიფხვრას ყველა გაჟონვის წყარო, საჭიროა სპეციალური ხელსაწყოები და შესაბამისი კვალიფიკაციის მქონე პერსონალი. 

 

 

2. სისტემაში მაქსიმალური წნევის კორექტირება

პირველ რიგში უნდა აღინიშნოს რომ რაც უფრო მაღალ წნევაზე მუშაობს სისტემა მით უფრო მეტია ერთეული წარმოებული შეკუმშული ჰაერის ღირებულება. შეიძლება ითქვას რომ ყოველი ზედმეტი 1 ატმოსფერო 5%-ით ზღდის ხარჯს.  აუდიტის მიზანია გამოავლინოს ფაქტორები რაც სისტემის მაღალ წნევაზე მუშაობის აუცილებლობას განაპირობებს და აღმოფხრას ისინი. ასეთი ფაქტორები შეიძლება იყოს:

 

• ისევ და ისევ ჟონვა - გარდა იმისა რომ ჟონვას აქვს პირდაპირი გავლენა არაენერგოეფექტურობაზე იმის გამო რომ მარტივად გარკვეული ენერგია უბრალოდ ატმოსფეროში იფანტება, ასევე გააჩნია ირიბი გავლენა მასზე. კერძოდ, ჟონვა ასევე ამცირებს წნევას სისტემაში და შედეგად იმისათვის რომ მოხმარების წერტილში მივიღოთ სასურველი წნევა, გვიწევს კომპრესორი უფრო მაღალ წნევაზე ვამუშაოთ. რაც ზრდის ენერგიის მოხმარებას.
• არასწორი გაყვანილობა - წნევა მოხმარების წერტილში ყოველთვის უფრო დაბალია ვიდრე კომპრესორში, თუმცა სხვაობა აუცილებლად უნდა იყოს დასაშვებ ფარგლებში. დასაშვებზე მაღალი წნევის ვარდნა, გარდა ჟონვისა შეიძლება გამოიწვიოს არასწორმა გაყვანილობამ. არასწორი გაყვანილობა თავის თავში შეიძლება მოიცავდეს როგორც მაგისტრალის არასწორ შიდა დიამეტრს, ასევე არასწორი სარქველების, არასწორი ჰაერის დამუშავების სისტემების და ფიტინგების გამოყენებას და სხვა.....

 

3. არასწორი მოცულობის ავზი ან/და კომპრესორი

ხრახნული კომპრესორის როგორც მოგეხსენებათ მუშაობს ორ რეჟიმში, სრული დატვირთვა და უქმი სვლა (ეს არ შეეხება კომპრესორებს არჭურვილს სიხშირული გარდამნქმნელით). უქმი სვლის დროს კომპრესორი როგორც წესი მოიხმარს სამჯერ უფრო ნაკლებ ელექტროენერგიას ვიდრე დატვირთვის დროს, თუმცა თუ გავითვალისწინებთ რომ ასეთ დროს შეკუმშული ჰაერი საერთოდ არ იწარმოება, მივალთ დასკვნამდე რომ უქმი სვლა არის ხარჯიანი რეჟიმი და შესაბამისად უნდა ვეცადოთ რომ მისი წილი იყოს მაქსიმალურად მცირე.     ამისათვის საჭიროა სწორად შეირჩეს ავზის მოცულობა და კომპრესორის სიმძლავრე. არსებობს ზოგადი წესი თუ რა თანაფარდობაში უნდა იყოს ავზის მოცულობა კომპრესორის სიმძლავრესთან, თუმცა ასევე მხედველობაში უნდა იყოს მიღებული საწაროში შეკუმშული ჰაერის მოხმარების დინამიკა.       თავად კომპრესორის სიმძლავრეც თანხვედრაში იუნდა იყოს შეკუმშული ჰაერის მოხმარებასთან. ზედმეტად მძლავრი კომპრესორი ხშირად იმუშავებს უქმი სვლის რეჟიმში.

 

დასკვნა:              იმისათვის რომ სწორად შეირჩეს კომპრესორის სიმძლავრე და ავზის მოცულობა, აუცილებელია ვიცოდეთ, როგორც შეკუმშული ჰაერის მოხმარება დროის გარკვეულ მონაკვეთში, ასევე პიკური მოხმარება და ზოგადად მოხმარების დინამიკა. ამ ინფორმაციის მიღება შესაძლებელია სპეციალური ანალიზატორით, რომელიც აღრიცხავს მოხმარების დინამიკას დროის გარკვეულ მონაკვეთში და წნევის დიფერენციაციას სისტემის მთელს მონაკვეთზე.